Maak kennis met…. Het land van het leven
Eeuwenlang hebben mensen uit deze streek hun tradities onder in de dekenkist bewaard tot de moderne tijd ze opnieuw ontdekte en zag hoe mooi en gevarieerd ze zijn. Tegenwoordig is de traditionele cultuur van de provincie Vukovarsko-Srijemska een moderne Kroatische merknaam in de originele en gereconstrueerde vorm. De zorgvuldig gevlochten gouddraad en traditionele dameskapsels zijn tot in perfectie uitgewerkt. Met veel liefde, plezier en aandacht zijn de kunsten van het maken van wollen gewalste mantels “rekli, spenzla of fusekla” genoemd, lange gedrapeerde jassen, leer en bontproducten en de sokacki hoeden overgebracht van moeder op dochter, vader op zoon. Muziek was ook altijd al erg belangrijk voor mensen uit deze streek. Dat blijkt ook wel uit het oude ambacht van gajda (soort doedelzak) spelen of zelfs bouwen, het luitspelen, het bouwen van luiten voor in het orkest, maar ook traditionele vocaal-instrumentale liedjes. De meest bekende hiervan, de traditionele speelse Flierefluiter en bruiloftsliedjes zorgen tot op de dag van vandaag voor de vrolijke noot in het alledaagse dorpsleven, maar ook het spontane zingen in de kerk , het zingen van oude stadsliedjes en het dansen van de Slavonische rondedans Kolo is nog steeds populair. Ook nog steeds bewaard is de kunst van het maken van Licitar koekjes, het dakdekken met dakleer, de kunst van het beschilderen van pompoenen in Gradista, en uiteraard het maken van de droge worst Kulen. De provincie Vukovarsko-Srijemska heeft zeker weten de meeste manifestaties die met tradities te maken hebben in bijna alle plaatsen, en de meest opvallende hiervan is misschien wel de voorjaarsoptocht van Filipovcice uit Komletinac waarin meisjes blootsvoets, gekleed in witte klederdracht met de takken van net uitgelopen haagbeuk de betere omstandigheden voor de komende tijd oproepen. Dit valt allemaal onder het beschermde immateriële erfgoed, waarin deze streek op nationaal gebied ruim vertegenwoordigd is met 18 van de 118 tradities.
De bekende gastvrijheid van Slavonië en Srijem is al heel lang een traditie die u ook kunt ervaren in de toeristische familiebedrijfjes die opgericht zijn in de geest van plaatselijke huisjes, boerderijen, landhuizen, en zelfs Hongaarse en andere landgoederen. Hier is de thuisgemaakte gastronomie tot kunst verheven. De droge worst Kulen komt uit deze streek en is de absolute koning van de gedroogde vleeswaren, Rakia is het goddelijke drankje en Priki of bili lik, en nog altijd geldt het spreekwoord; “Houd het bij oude vrienden en oude wijn”. Bijen zijn goddelijke schepsels en doen het goed waar recht en eerbied heersen, en dan zal er ook honing zijn en verschillende gerechten en gebak. En bij dit alles mag de muziek niet ontbreken, de dans en de grappen – de ruimhartige vrolijke inborst uit Slavonië en Srijem.
Bezienswaardigheden
Aan het bedevaartsoord Maria van Goede Hoop in Sumanovci is de waargebeurde legende verbonden die bezongen wordt in het gedicht “Sumanovci” van de bekende Slavonische dichter Mare Svel Gamirsek waarin beschreven wordt hoe Maria verscheen om een vrouw te vertellen bij welke bron ze haar ogen moest wassen, waarna zij weer kon zien. Van de rijkdom aan tradities in de provincie Vukovarsko-Srijemska getuigt ook de molen op paardenkracht “Suvara u Otoku” naast Vinkovci. De molen op het eiland is uit de 19e eeuw en is de enige goed bewaarde in zijn soort in Kroatië en zuidoost Europa en daarom beschermd als cultureel monument. Wist u trouwens dat rijke meisjes in het verleden op hun klederdrachten 99 gouden dukaten droegen, maar nooit de honderdste om geen belasting te hoeven betalen? Unieke voorbeelden van handenarbeid door mannen is bewaard gebleven in Bosnjaci. We hebben het dan over de vervaardiging van een aantal soorten houten kommen voor het graan.
Wat te zien
Langs de route van de gouden draad in Zupanja en omgeving leert u de gastheren en -vrouwen kennen, beleeft u de originele gewoontes in het binnenland met thuisgemaakte gerechten. Geniet van de onweerstaanbare charme van de boerderijen, de vriendelijkheid van de eigenaren en vooral het goudeerlijke eten. Wordt boerenknecht voor een dag en doe mee met de oogst, handmatig of met werktuigen uit de 19e eeuw. Leer nieuwe vaardigheden op workshops in handvaardigheden in Adica in Vukovar. Ga paardrijden op het beroemde Slavonische werkpaard Sokol of kies voor een ritje in de boerenkar of het rijtuig. Ervaar de rust in de bedevaartsoorden en processielocaties.
